段玉裁《说文解字注》
耳
主聽者也。(者字今補。凡語云而已者、急言之曰耳。在古音
一部
。凡云如此者、急言之曰爾。在古音
十五部
。如世說云聊復爾耳。謂且如此而已是也。二字音義。絶不容相混。而唐人至今譌亂至不可言。於古經傳亦任意塡寫。致多難讀。即如論語一經。言云爾者、謂如此也。言謹爾、率爾、鏗爾者、爾猶然也。言無隱乎爾、一日長乎爾、爾猶汝也。言汝得人焉爾乎、言得人於此否也。公羊傳三年問焉爾、皆訓於此也。全經惟有前言戲之耳、乃而已之訓。今俗刻作汝得人焉耳乎。乃極為可笑。曹操曰。俗語云生女耳。耳是不足之詞。此古說之存者也。音轉讀為仍。如耳孫亦曰仍孫是也。)象形。(而止切。
一部
。)凡耳之屬皆从耳。
重文:
口令:
提交